[l10n-no] Android og nynorsk

[Thomas Gramstad]

Jeg synes Sjur skriver veldig bra om helt sentrale emner for
språk og kultur i et digitalt samfunn, og foreslår å sende
innlegg til NRK ytring. Og andre steder!

Thomas


On Fri, 9 Feb 2024, Sjur Moshagen wrote:

> 8.2.2024 kl. 11:41 skrev Kjetil Torgrim Homme <kjetilho at ifi.uio.no>:
>>
>> to. den 08. 02. 2024 klokka 08.33 (+0200) skreiv Sjur Moshagen:
>>
>>> Eg har i det siste byrja å omtala dette (på engelsk) som Open 
>>> Language, som ein parallell til Open Source, men altså ein 
>>> separat dimensjon. Og grunntanken er altså at det er 
>>> språksamfunna sjølve som skal bestemma kva for program, 
>>> verktøy og tenester som skal finnast på språket deira, ikkje 
>>> programprodusenten. Programprodusenten på si side skal leggja 
>>> til rette for dette: gjera naudsynte ressursar lett 
>>> tilgjengeleg, og gjera det lett (helst automatisk) å senda 
>>> inn omsetjingar og anna for eit nytt språk. Og aller helst 
>>> burde dei store plattformeigarane kunna nytta 
>>> programvarebutikkane sine, som t.d. Google Play, for å 
>>> distribuera «språkpakker» laga av tredjepartar. Det burde 
>>> vera enkelt for omsetjarane, og enkelt for brukarane.
>>
>>
>> Det ville ha vore fint, men der er sikkerheitsaspekt ved 
>> dette, f.eks. er URL-ar ofte ein del av språkfilene, og det 
>> vil vere uheldig om ein tredjepart kan bruke slike omsetjingar 
>> til phishing osv.  Google vil nok heller ikkje setje pris på 
>> om ei omsetjing brukar kulturelt sensitive ord eller rein 
>> bannskap for den del, for sjølv om dei ikkje har laga dette 
>> sjølv, vil nok mange meine dei har "redaktøransvar" for 
>> språket i applikasjonane sine.
>
> - URL-ar: desse kan delast i to:
>    - interne: det bør vera mogleg å kvalitetssikra slike automatisk
>    - eksterne: slike må ein rekna med er tydeleg merka, og ev kan ein avgrensa bruken av slike
>
> - kulturelt sensisitve ord og «redaktørandsvar»:
>
> Dette går rett inn i kjerna av korleis ein ser på opphavsrett 
> og språkleg eigarskap av programvare. Eg meiner at når vi no 
> har bygt eit samfunn som føreset at ein kan gjera det meste 
> digitalt, og at ein må ha tilgang til anten datamaskin eller 
> mobiltelefon for å t.d. ha kontakt med det offfentlege, så er 
> det veldig problematisk at Google skal bestemma kva for språk 
> Android skal finnast på, eller læringsplatformen til Google 
> (jamfør oppropet frå 50+ nynorskordførarar for eit par år sidan 
> om manglande nynorsk der). Vi har no eit samfunn der den 
> digitale infrastrukturen er like viktig som vatn, vegar og 
> straum. Samtidig har vi ein stat og ein nordisk 
> språkdeklarasjon som alle nordiske statar står bak som seier at 
> alle språk i Noreg og Norden som har offisiell status (dvs både 
> majoritets- og minoritetsspråk) skal vera fullverdige, 
> samfunnsberande språk. Då burde det ikkje lenger vera opp til 
> Google å bestemma om vi skal få Android på nynorsk, eller ein 
> fungerande nynorsk stavekontroll i Google Docs.
>
> Konsekvensane av at Google får bestemma er jo i praksis at dei 
> fleste språka i verda blir utestengde, slik vi ser at det 
> delvis skjer for nynorsk, og mykje meir for dei fleste andre 
> språk. Etter mitt syn er dette fullstendig uakseptabelt.
>
> Når det gjeld redaktørandsvar burde det vera nok å klart og 
> tydeleg informera brukarane når dei vel eit språk som ikkje 
> kjem frå Google at «no vel du ei språkpakke frå ein tredjepart 
> - alt andsvar for den språklege drakta ligg hjå XX, og spørsmål 
> og endringsforslag må sendast dit.». Eg ser ikkje at det treng 
> å vera meir komplisert enn det.
>
> For at alle språk og språksamfunn skal ha rimeleg gode sjansar 
> til å skriva, lesa, høyra og prata sitt eige språk i den 
> digitale verda er det rett og slett ikkje mogleg å lita på 
> eller satsa på at Google eller andre gjer jobben. Det har dei 
> ikkje ressursar og kunnskap til. Men som dette forumet er eit 
> godt døme på så finnst slik kunnskap i språksamfunna - og det 
> bør vera opp til dei/oss å velja kva for språk vi vil omsetja 
> til og leggja til rette for, heilt utan å spørja Google eller 
> andre.
>
> Eg er sikker på at det er mogleg å løysa ulike 
> sikkerheitsaspekt og andre utfordringar. Men støtte for 7000+ 
> språk kan vi umogleg få om det skal vera opp til 
> plattformseigarane.
>
> Sjur
>
> _______________________________________________
> E-postlista l10n-no
> http://lister.huftis.org/listinfo.cgi/l10n-no-huftis.org